تتر چیست؟ آموزش جامع استیبل کوین محبوب بازار

تتر یکی از شناخته‌شده‌ترین استیبل‌کوین‌های بازار ارزهای دیجیتال است که با هدف ایجاد ثبات قیمتی در معاملات رمزارزی توسعه یافته است. این ارز دیجیتال با قیمت ثابت یک دلار، نقش مهمی در تأمین نقدینگی بازار، جابجایی سریع ارزش و مدیریت ریسک نوسانات شدید بازار ایفا می‌کند. بسیاری از کاربران به دلیل کاربردهای فراوان و دسترسی آسان به تتر، از آن به‌عنوان جایگزینی برای دلار فیزیکی در مبادلات دیجیتال استفاده می‌کنند. در این مقاله از آکادمی رفیعی با ما همراه باشید تا به طور کامل این استیبل کوین را به شما معرفی کنیم.

تتر چیست؟

تتر (Tether) یک استیبل‌کوین است که ارزش هر واحد آن معادل یک دلار آمریکا تعیین شده و هدف آن کاهش ریسک نوسانات قیمتی در بازار رمزارزها است. پاسخ به این سؤال که «تتر چیست» به زبان ساده این است که تتر همان دلار دیجیتال است که در بستر بلاکچین منتقل می‌شود و امکان جابجایی سریع، ارزان و امن ارزش را فراهم می‌کند.

جایگاه تتر در بازار ارزهای دیجیتال

تتر در حال حاضر جایگاه سوم بازار رمزارزها را از نظر ارزش بازار به خود اختصاص داده و حجم معاملات روزانه آن در بسیاری از مواقع از بیتکوین و اتریوم بیشتر است. این جایگاه تتر را به یک ابزار کلیدی برای معاملات، جابه‌جایی سرمایه و مدیریت ریسک در بازار ارزهای دیجیتال تبدیل کرده است.

مروری کوتاه بر دلایل محبوبیت تتر

محبوبیت تتر به دلایل متعددی وابسته است؛ از جمله ثبات قیمتی، سرعت بالا در انتقال ارزش، هزینه‌های پایین‌تر تراکنش نسبت به روش‌های سنتی انتقال پول، و نقدشوندگی بسیار بالا در صرافی‌های ارز دیجیتال. این ویژگی‌ها باعث شده است تتر به ابزاری پرکاربرد برای تریدرها، سرمایه‌گذاران و حتی کاربران عادی تبدیل شود.

مفهوم استیبل‌کوین بودن تتر

تتر در دسته استیبل‌کوین‌ها قرار دارد. استیبل‌کوین به ارزی دیجیتال گفته می‌شود که قیمت آن به دارایی دیگری مانند دلار، یورو یا طلا متصل (Pegged) است و همواره در محدوده قیمتی مشخصی باقی می‌ماند. تتر با پشتوانه دلاری خود تلاش می‌کند قیمت ثابت یک دلار را حفظ کند و از این نظر، با رمزارزهایی مثل بیت‌کوین که نوسانات شدید دارند، متفاوت است.

نماد اختصاری (USDT) و سایر نام‌ها

تتر با نماد اختصاری USDT شناخته می‌شود. گاهی کاربران به آن «دلار دیجیتال» یا «استیبل‌کوین دلاری» هم می‌گویند. در بسیاری از صرافی‌های رمزارز، جفت‌های معاملاتی USDT یکی از پرترافیک‌ترین بازارها هستند و این ارز دیجیتال نقش پررنگی در تأمین نقدینگی دارد.

تفاوت تتر با دلار کاغذی

تتر اگرچه ارزشی برابر با دلار آمریکا دارد، اما تفاوت‌های مهمی با دلار فیزیکی دارد. مهم‌ترین تفاوت این است که تتر یک دارایی دیجیتال است و در بستر بلاک‌چین منتقل می‌شود. در حالی‌که انتقال دلار فیزیکی یا حتی حواله‌های بانکی ممکن است چندین روز زمان ببرد، تتر می‌تواند در عرض چند دقیقه و با کارمزدی پایین منتقل شود. علاوه بر این، نگهداری تتر نیازمند کیف پول دیجیتال است و برخلاف اسکناس‌های دلار، به‌صورت فیزیکی وجود ندارد.

تاریخچه تتر

تتر در سال ۲۰۱۴ و با نام اولیه Realcoin راه‌اندازی شد. این پروژه با هدف ایجاد یک پل ارتباطی بین ارزهای دیجیتال و دنیای مالی سنتی طراحی شد تا کاربران بتوانند دارایی‌های خود را بدون مواجهه با نوسانات شدید بازار کریپتو مدیریت کنند. سه بنیان‌گذار اصلی تتر عبارت‌اند از بروک پیرس، ریو کالینز و کریگ سلارز که هرکدام سابقه‌ای در حوزه فناوری، استارتاپ و بلاک‌چین داشتند.

بروک پیرس

بروک پیرس پیش‌تر به‌عنوان بازیگر کودک در هالیوود شناخته می‌شد، اما بعدها مسیر خود را به سمت فناوری‌های دیجیتال تغییر داد. او در سال‌های اولیه رشد بیت‌کوین فعال بود و بعدها به‌عنوان یکی از اعضای بنیاد بیت‌کوین شناخته شد.

ریو کالینز

ریو کالینز، مدیرعامل نخستین تتر بود که سابقه کار در استارتاپ‌های تبلیغات دیجیتال را داشت. او در سال‌های ابتدایی، مسئول هدایت تتر در مسیر بازاریابی و توسعه کسب‌وکار بود و نقش مهمی در معرفی این استیبل کوین به بازار ایفا کرد.

کریگ سلارز

کریگ سلارز توسعه‌دهنده بلاک‌چین بود و تجربه فنی قابل توجهی در پروژه Mastercoin (که بعدا به Omni تغییر نام داد) داشت. تتر ابتدا بر بستر همین پروتکل Omni Layer روی شبکه بیت‌کوین ساخته شد که محصول تخصص فنی سلارز بود.

شروع با نام Realcoin

پروژه تتر ابتدا با نام Realcoin معرفی شد و هدفش ساخت ارزی دیجیتال با پشتوانه دلار بود. نام Realcoin خیلی زود تغییر یافت تا مفهوم «اتصال» یا «Peg» بودن به دلار را بهتر منتقل کند.

تغییر نام به Tether

در نوامبر ۲۰۱۴، نام پروژه از Realcoin به Tether تغییر یافت. کلمه Tether به معنای «متصل کردن» است و اشاره به وابستگی ارزش این توکن به دلار آمریکا دارد.

نقش Bitfinex در رشد تتر

در سال ۲۰۱۵، شرکت iFinex، مالک صرافی Bitfinex، مدیریت Tether را بر عهده گرفت. این همکاری باعث شد تتر به‌سرعت در میان معامله‌گران محبوب شود و حجم معاملات آن رشد قابل توجهی پیدا کند. Bitfinex از تتر به‌عنوان ابزاری برای تأمین نقدینگی بازار استفاده کرد.

اتفاقات مهم تاریخی

نخستین توکن‌های Tether روی شبکه بیت‌کوین و با استفاده از پروتکل Omni Layer منتشر شدند. این پروتکل امکان ساخت توکن‌های دلاری را بر بستر بلاک‌چین بیت‌کوین فراهم می‌کرد.

گسترش به اتریوم (ERC20)

در سال ۲۰۱۷ تتر روی بلاک‌چین اتریوم با استاندارد ERC20 عرضه شد. این تغییر باعث شد تتر سریع‌تر و با هزینه کمتر منتقل شود و با قراردادهای هوشمند ادغام گردد.

چالش‌های قانونی (NY Attorney General)

تتر در سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۱ با چالش‌های حقوقی روبه‌رو شد. دادستان کل نیویورک تحقیقات گسترده‌ای درباره کافی بودن ذخایر دلاری تتر انجام داد. در نهایت این پرونده با پرداخت جریمه و تعهد به شفاف‌سازی بیشتر از سوی Tether خاتمه یافت.

توسعه به شبکه‌های دیگر

پس از اتریوم، تتر روی شبکه‌های دیگری مانند ترون، سولانا، آوالانچ و بایننس اسمارت‌چین عرضه شد تا کاربران بتوانند با هزینه کمتر و سرعت بالاتر تراکنش‌های خود را انجام دهند.

معرفی تترگلد

در سال ۲۰۲۰ تتر محصول جدیدی به‌نام Tether Gold یا XAUT معرفی کرد که پشتوانه آن طلا بود. هر توکن XAUT معادل یک اونس طلای فیزیکی در گاوصندوق‌های امن است.

گزارش‌های ذخایر تتر

پس از فشارهای قانونی، شرکت تتر متعهد شد گزارش‌های دوره‌ای از ترکیب ذخایر خود منتشر کند. با وجود برخی ابهام‌ها درباره میزان پشتوانه نقدی واقعی، این گزارش‌ها تا حدی به شفافیت بازار کمک کردند.

وضعیت تتر در ۲۰۲۴

تا سال ۲۰۲۴ تتر همچنان بزرگ‌ترین استیبل‌کوین جهان است و ارزش بازار آن از ۱۵۰ میلیارد دلار فراتر رفته است. این ارز دیجیتال با وجود چالش‌های نظارتی، بخش بزرگی از نقدینگی بازار کریپتو را در اختیار دارد.

مکانیزم عملکرد تتر

تتر برای حفظ ارزش یک دلاری خود از مکانیزمی به نام «پگ» (Peg) استفاده می‌کند. این مکانیزم تضمین می‌کند هر واحد USDT معادل یک دلار آمریکا باشد. کل ساختار تتر بر اساس صدور توکن در برابر دلارهای واقعی و امکان بازخرید آن‌ها طراحی شده است.

مفهوم Peg یا میخکوب شدن به دلار

مفهوم Peg به این معناست که قیمت هر توکن USDT همواره نزدیک به یک دلار باقی بماند. اگر قیمت تتر در بازار افت کند، معامله‌گران با خرید و بازخرید آن نزد Tether، باعث بازگشت قیمت به محدوده یک دلار می‌شوند.

فرآیند صدور تتر

تتر به دو روش اصلی صادر می‌شود. شرکت تتر مستقیماً با نهادهای بزرگ مانند صرافی‌ها یا مؤسسات مالی کار می‌کند و توکن‌های جدید را پس از دریافت دلار واقعی منتشر می‌کند. همچنین، بخش زیادی از USDT در بازار از طریق خرید کاربران عادی از صرافی توزیع می‌شود.

صدور مستقیم توسط شرکت تتر

شرکت تتر پس از دریافت معادل دلاری، توکن‌های جدید را ضرب کرده و به آدرس کیف پول مؤسسات یا صرافی‌ها ارسال می‌کند. این روش معمولاً برای مقادیر بزرگ انجام می‌شود.

صدور از طریق صرافی‌ها

کاربران عادی معمولاً از صرافی‌های رمزارزی، تتر را خریداری می‌کنند. صرافی‌ها نقش واسطه را ایفا کرده و توکن‌های موجود را بین خریداران و فروشندگان جابجا می‌کنند.

فرآیند بازخرید تتر

وقتی سرمایه‌گذاران بخواهند تترهای خود را به دلار تبدیل کنند، شرکت تتر USDT را از گردش خارج می‌کند (اصطلاحاً توکن‌ها را می‌سوزاند) و معادل دلاری آن را به کاربر یا مؤسسه پرداخت می‌کند. این عملیات باعث حفظ نسبت یک به یک میان تتر و دلار می‌شود.

سوزاندن توکن‌ها

سوزاندن توکن به معنای حذف آن‌ها از گردش است تا عرضه USDT با میزان دلار ذخیره‌شده هماهنگ باقی بماند. این کار یکی از مهم‌ترین ابزارهای تتر برای تثبیت قیمت است.

پرداخت معادل دلاری

پس از سوزاندن توکن‌ها، شرکت تتر دلار معادل را به حساب درخواست‌کننده واریز می‌کند. این روند بیشتر مربوط به معاملات عمده است و کاربران عادی معمولاً تتر خود را در بازار ثانویه (صرافی‌ها) به فروش می‌رسانند.

نقش آربیتراژ در حفظ قیمت

آربیتراژ نقش مهمی در ثبات قیمت تتر ایفا می‌کند. معامله‌گران اگر قیمت تتر از یک دلار کمتر شود، آن را خریداری کرده و با بازخرید نزد شرکت تتر سود کسب می‌کنند. بالعکس، اگر قیمت از یک دلار بالاتر رود، با فروش تتر در بازار، قیمت مجدداً تعدیل می‌شود.

تأثیر اعتماد بازار بر پایداری قیمت

اعتماد کاربران و سرمایه‌گذاران به شرکت تتر مهم‌ترین عامل در حفظ قیمت ثابت USDT است. اگر بازار به توانایی تتر در نگهداری ذخایر دلاری شک کند، امکان دارد قیمت USDT موقتاً از محدوده یک دلار فاصله بگیرد. این موضوع در چند مقطع تاریخی باعث ایجاد نوسانات جزئی در قیمت تتر شده است.

چالش‌ها در شرایط بحرانی

در بحران‌های مالی یا حقوقی، ریسک نقدشوندگی و خروج سریع سرمایه از بازار می‌تواند فشار مضاعفی به مکانیزم پگ تتر وارد کند. هرچند تتر تاکنون موفق شده در مقاطع حساس، ثبات خود را حفظ کند، اما برخی تحلیلگران هشدار می‌دهند در صورت بروز هجوم گسترده برای بازخرید، ممکن است تتر نتواند همه تقاضاها را به‌سرعت پاسخ دهد.

پشتوانه تتر چیست؟

پشتوانه تتر عامل اصلی حفظ ارزش یک دلاری این استیبل‌کوین است. برخلاف تصور اولیه که اعلام می‌کرد ذخایر تتر فقط دلار نقد است، ترکیب پشتوانه USDT در طول سال‌ها تغییر کرده و شامل دارایی‌های متنوعی شده است. این تنوع در پشتوانه، هم مزایایی برای مدیریت ریسک دارد و هم نگرانی‌هایی درباره نقدشوندگی ایجاد کرده است.

ادعای پشتوانه 100٪ دلاری اولیه

شرکت تتر در آغاز فعالیت خود اعلام کرد که به‌ازای هر واحد USDT، یک دلار واقعی در حساب‌های بانکی ذخیره دارد. این ادعا مبنای اعتماد اولیه بازار به تتر بود و نقش مهمی در پذیرش سریع این استیبل‌کوین ایفا کرد.

تغییر ترکیب ذخایر

با گذشت زمان، مشخص شد ترکیب پشتوانه تتر صرفاً دلار نقد نیست و شامل دارایی‌های مختلف دیگری شده است.

اوراق تجاری

بخشی از ذخایر تتر به اوراق تجاری شرکت‌ها اختصاص یافته است. این اوراق اسناد بدهی کوتاه‌مدت هستند که نقدشوندگی نسبتاً بالایی دارند اما در مقایسه با پول نقد، ریسک بیشتری به همراه دارند.

اوراق خزانه

تتر بخشی از ذخایر خود را در اوراق خزانه کوتاه‌مدت دولت ایالات متحده سرمایه‌گذاری می‌کند. این اوراق از امنیت بالاتری نسبت به اوراق تجاری برخوردارند و نقدشوندگی مناسبی دارند.

سپرده‌های نقدی

حجم مشخصی از ذخایر تتر همچنان به‌صورت سپرده‌های نقدی در بانک‌ها نگهداری می‌شود تا امکان بازخرید سریع USDT فراهم باشد. این سپرده‌ها به‌ویژه در شرایط بحران نقش مهمی در مدیریت نقدینگی ایفا می‌کنند.

فلزات گرانبها

در سال‌های اخیر تتر بخشی از ذخایر خود را به فلزات گرانبها مانند طلا اختصاص داده است. این تصمیم در راستای متنوع‌سازی پشتوانه و حفاظت در برابر ریسک‌های بازار گرفته شده است، هرچند نقدشوندگی فلزات گرانبها کمتر از دارایی‌های نقدی است.

ارزهای دیجیتال

مقدار محدودی از ذخایر تتر به ارزهای دیجیتال اختصاص دارد. این بخش از ذخایر نوسانات بیشتری دارد و باعث شده برخی تحلیلگران آن را منبع ریسک برای ثبات USDT بدانند.

درصد ترکیب دارایی‌های تتر (با جدیدترین داده‌ها)

طبق آخرین گزارش‌های شرکت تتر، بیش از ۸۰ درصد پشتوانه USDT را اوراق خزانه، سپرده‌های نقدی و سایر دارایی‌های بسیار نقدشونده تشکیل می‌دهد. سهم اوراق تجاری و فلزات گرانبها نسبت به گذشته کاهش یافته است. درصد دقیق هر بخش ممکن است در هر فصل تغییر کند و گزارش‌های فصلی منتشرشده توسط تتر، اطلاعات به‌روز را در اختیار کاربران قرار می‌دهد.

گزارش‌های فصلی شرکت تتر

شرکت تتر موظف شده است به‌صورت دوره‌ای گزارش‌هایی از ترکیب دارایی‌های پشتوانه خود منتشر کند. این گزارش‌ها شفافیت بیشتری را به بازار ارائه می‌دهند اما همچنان انتقادهایی وجود دارد مبنی بر اینکه حسابرسی‌های مستقل و جزئیات کافی در این گزارش‌ها ارائه نمی‌شود.

شبهات و انتقادات پیرامون پشتوانه

علی‌رغم انتشار گزارش‌های دوره‌ای، همچنان بخشی از جامعه ارزهای دیجیتال تردیدهایی نسبت به کافی بودن ذخایر تتر دارد. منتقدان معتقدند تنوع زیاد در ترکیب پشتوانه، ممکن است در شرایط بحران باعث کاهش سرعت نقدشوندگی و ایجاد فشار روی قیمت USDT شود. این موضوع در سال‌های گذشته چند بار باعث نوسانات جزئی در قیمت تتر شده است.

ریسک نقدشوندگی

ریسک اصلی تتر مربوط به توانایی شرکت در نقد کردن سریع دارایی‌های غیرنقدی مانند اوراق تجاری یا فلزات گرانبها است. در صورت وقوع هجوم گسترده کاربران برای بازخرید USDT، مشخص نیست شرکت تتر بتواند همه درخواست‌ها را بدون تأخیر پاسخ دهد. با این حال، تا امروز این استیبل‌کوین موفق شده است تعهدات خود را عملی کند و قیمت خود را در محدوده یک دلار نگه دارد.

چرا قیمت تتر ثابت است؟

تتر (USDT) به عنوان یک استیبل‌کوین، طراحی شده است تا همواره قیمتی برابر با یک دلار آمریکا داشته باشد. حفظ این ثبات قیمتی، به مکانیزم‌های مشخصی بستگی دارد که شرکت تتر برای مدیریت عرضه، بازخرید و پشتوانه دارایی‌های USDT به کار می‌گیرد.

تفاوت تتر با ارزهای دیجیتال نوسانی

برخلاف ارزهای دیجیتال نوسانی مانند بیت‌کوین یا اتریوم که قیمتشان تحت تأثیر عرضه و تقاضا نوسانات شدید دارد، تتر با هدف ثبات قیمتی عرضه شده است. در واقع، تتر به عنوان دلار دیجیتال عمل می‌کند و همین ویژگی آن را به ابزاری مناسب برای حفظ ارزش دارایی‌ها در بازار پرنوسان رمزارزها تبدیل کرده است.

تأثیر مکانیزم عرضه و بازخرید

یکی از اصلی‌ترین دلایل حفظ قیمت ثابت تتر، سیستم عرضه و بازخرید است. شرکت تتر متعهد است به‌ازای هر واحد USDT که به بازار عرضه می‌شود، یک دلار در ذخایر خود نگهداری کند. در صورتی که تقاضا برای خرید تتر افزایش یابد، تترهای جدید صادر می‌شود و در صورت کاهش تقاضا، توکن‌های USDT سوزانده می‌شوند. این مکانیزم کمک می‌کند قیمت تتر همواره نزدیک یک دلار باقی بماند.

مثال‌های واقعی نوسانات جزئی قیمت تتر

هرچند تتر به‌عنوان استیبل‌کوین شناخته می‌شود، اما در برخی شرایط بازار، قیمت آن ممکن است اندکی بالاتر یا پایین‌تر از یک دلار معامله شود. به عنوان مثال، در دوران نوسانات شدید بازار یا بحران‌های نقدینگی، قیمت تتر در برخی صرافی‌ها به ۱.۰۲ دلار یا ۰.۹۸ دلار رسیده است. این تغییرات معمولاً کوتاه‌مدت هستند و به‌سرعت با ورود معامله‌گران آربیتراژ به محدوده یک دلار بازمی‌گردند.

تأثیر تقاضا بر قیمت تتر

تتر علاوه بر مکانیزم عرضه و بازخرید، تحت تأثیر تقاضای بازار نیز قرار دارد. در مواقعی که کاربران به‌دنبال خروج سریع از بازارهای پرنوسان هستند، تقاضا برای USDT افزایش می‌یابد و قیمت آن ممکن است کمی بالاتر از یک دلار معامله شود. برعکس، در شرایطی که تقاضا کاهش یابد، قیمت تتر ممکن است اندکی افت کند.

نقش تتر در تثبیت بازار

تتر نقش مهمی در تثبیت بازار ارزهای دیجیتال ایفا می‌کند. معامله‌گران از این استیبل‌کوین برای حفظ سرمایه خود در دوره‌های نوسان استفاده می‌کنند. علاوه بر این، وجود تتر به عنوان جفت معاملاتی در اکثر صرافی‌ها باعث افزایش نقدشوندگی بازار و کاهش نوسانات قیمت ارزهای دیجیتال می‌شود.

تتر در شبکه‌های مختلف بلاک‌چین

تتر ابتدا روی بلاک‌چین بیت‌کوین و از طریق پروتکل Omni عرضه شد؛ اما برای کاهش کارمزدها و افزایش سرعت تراکنش‌ها، به تدریج روی بلاک‌چین‌های مختلفی گسترش یافت. این تنوع شبکه‌ای باعث شده کاربران بتوانند متناسب با نیاز خود، شبکه‌ای با هزینه و سرعت مناسب‌تر انتخاب کنند.

چرا تتر در چند شبکه حضور دارد؟

حضور تتر در چندین شبکه بلاک‌چینی به دلایل فنی و اقتصادی انجام شده است. هر بلاک‌چین ویژگی‌های متفاوتی مانند کارمزد، سرعت پردازش و سطح امنیت دارد. تتر با توزیع عرضه خود در شبکه‌های مختلف، امکان دسترسی بهتر کاربران و کاهش مشکلات ترافیک شبکه‌ها را فراهم کرده است.

مزایا:

• کارمزد کمتر
  شبکه‌هایی مانند ترون و بایننس اسمارت چین، هزینه انتقال بسیار کمتری نسبت به اتریوم دارند. این موضوع باعث شده کاربران، به ویژه در کشورهای دارای محدودیت‌های ارزی، تمایل بیشتری به استفاده از شبکه‌های ارزان‌تر داشته باشند.
• سرعت بالاتر
  برخی شبکه‌ها مانند سولانا یا ترون، تراکنش‌ها را در چند ثانیه تأیید می‌کنند. این سرعت بالا، برای کاربران فعال در معاملات یا انتقال‌های فوری مزیت بزرگی محسوب می‌شود.
• انعطاف‌پذیری
  حضور تتر در شبکه‌های متعدد، به کاربران اجازه می‌دهد بسته به شرایط بازار یا سیاست‌های صرافی‌ها، شبکه مناسب‌تر را انتخاب کنند و در عین حال از مزیت ثبات قیمتی تتر بهره‌مند شوند.

چالش‌ها:

• سردرگمی کاربران
  وجود نسخه‌های مختلف تتر روی شبکه‌های متعدد، کاربران تازه‌وارد را دچار سردرگمی می‌کند. انتخاب اشتباه شبکه در زمان واریز یا برداشت، می‌تواند منجر به از دست رفتن دارایی یا دشواری در بازیابی شود.
• خطر ارسال اشتباه به شبکه‌های دیگر
  تفاوت آدرس‌ها در هر شبکه و عدم امکان بازگردانی تراکنش‌های اشتباه، از مهم‌ترین ریسک‌های استفاده از تتر روی بلاک‌چین‌های مختلف است. کاربران باید دقت کنند آدرس دریافت تتر حتماً با شبکه انتخابی آن‌ها مطابقت داشته باشد.

شبکه‌های اصلی تتر:

تتر امروزه بر روی بیش از ۱۰ شبکه بلاک‌چین مختلف فعالیت می‌کند که برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

• اتریوم (ERC20)
  یکی از پرکاربردترین شبکه‌ها برای تتر است. با این حال، در زمان ازدحام شبکه، کارمزد انتقال می‌تواند به ده‌ها دلار برسد.
• ترون (TRC20)
  انتقال سریع و کارمزد پایین (حدود ۱ تا ۲ دلار) این شبکه را میان کاربران ایرانی و آسیایی بسیار محبوب کرده است.
• سولانا (SPL)
  کارمزد بسیار پایین و سرعت بالای تراکنش‌ها، سولانا را به گزینه‌ای جذاب برای تتر تبدیل کرده است.
• آوالانچ (Avalanche)
  با تمرکز بر مقیاس‌پذیری و هزینه پایین، جایگاه خود را به‌عنوان یکی از میزبان‌های تتر تثبیت کرده است.
• بایننس اسمارت چین (BEP20)
  هزینه انتقال کمتر از اتریوم و سرعت بالاتر باعث شده BSC در میان کاربران محبوب باشد.
• پالیگان (Polygon)
  شبکه‌ای با کارمزد پایین که در بستر اتریوم فعالیت می‌کند و امکان انتقال ارزان‌تر تتر را فراهم کرده است.
• تزوس، الگورند، تون، آربیتروم، آپتیمیزم، پولکادات، کازماس، نیر، ایاس، لیکوئید نتورک، سلو
  هر یک از این شبکه‌ها با ویژگی‌های خاص خود، بخشی از حجم تراکنش‌های تتر را به خود اختصاص داده‌اند و کاربران می‌توانند با توجه به نیازهای خود از آن‌ها استفاده کنند.

تفاوت هزینه تراکنش در شبکه‌ها

کارمزد انتقال تتر بسته به بلاک‌چین انتخابی متفاوت است. به‌عنوان مثال، انتقال روی شبکه اتریوم ممکن است چندین دلار هزینه داشته باشد، در حالی که روی ترون یا سولانا این هزینه به کمتر از یک دلار می‌رسد. کاربران ایرانی به‌دلیل حساسیت به کارمزدها، اغلب از شبکه ترون استفاده می‌کنند. انتخاب شبکه مناسب تأثیر مستقیم بر هزینه‌ها و سرعت انجام تراکنش دارد.

انواع مختلف تتر

اگرچه بیشتر کاربران فقط با USDT آشنا هستند، اما شرکت تتر چندین استیبل‌کوین با پشتوانه ارزهای مختلف یا حتی فلزات گران‌بها منتشر کرده است. هر کدام از این توکن‌ها کاربرد خاصی دارد و در بازارهای مختلف معامله می‌شود.

تتر دلاری (USDT)

USDT رایج‌ترین و شناخته‌شده‌ترین استیبل‌کوین تتر است که ارزش هر واحد آن معادل یک دلار آمریکا است. این استیبل‌کوین با پشتوانه ترکیبی از ذخایر دلاری نقد، اوراق تجاری، سپرده‌های بانکی و سایر دارایی‌های معادل دلار پشتیبانی می‌شود. USDT حجم بالایی از معاملات بازار ارزهای دیجیتال را به خود اختصاص داده و به‌عنوان جایگزینی برای دلار در معاملات دیجیتال به‌کار می‌رود.

یورو تتر (EURT)

EURT نسخه اروپایی تتر است که ارزش هر واحد آن برابر با یک یورو است. این توکن برای کاربران اروپایی یا معامله‌گرانی که نیاز به تراکنش‌های مبتنی بر یورو دارند، گزینه مناسبی محسوب می‌شود. استفاده از EURT امکان ورود و خروج آسان‌تر سرمایه را در بازارهای اروپایی فراهم می‌کند و هزینه تبدیل ارز را کاهش می‌دهد.

یوان تتر (CNHT)

CNHT استیبل‌کوینی است که ارزش آن برابر با یوان چین (CNH) است. این توکن به معامله‌گران اجازه می‌دهد بدون نیاز به جابه‌جایی فیزیکی ارز، به اقتصاد چین متصل شوند. CNHT بیشتر توسط تجار و سرمایه‌گذارانی که با چین در ارتباط هستند، استفاده می‌شود.

پوند تتر (GBPT)

GBPT نسخه انگلیسی تتر است که ارزش هر واحد آن برابر با یک پوند استرلینگ است. این استیبل‌کوین در سال ۲۰۲۲ معرفی شد و برای کاربران بریتانیایی و شرکت‌هایی که با پوند فعالیت دارند، کاربردی است. GBPT امکان انجام تراکنش‌های سریع و کم‌هزینه را در بازارهای مرتبط با پوند فراهم می‌کند.

تتر گلد (XAUT)

XAUT یا تتر گلد، یک استیبل‌کوین با پشتوانه طلا است. هر واحد XAUT معادل یک اونس طلا (تقریباً ۳۱.۱ گرم) است که به‌صورت فیزیکی در خزانه‌های امن نگهداری می‌شود. این توکن به کاربران این امکان را می‌دهد بدون نیاز به خرید و نگهداری فیزیکی طلا، در بازار فلزات گران‌بها سرمایه‌گذاری کنند. تتر گلد در شرایط اقتصادی بی‌ثبات، به‌عنوان ابزاری برای حفظ ارزش دارایی مطرح می‌شود.

مقایسه ویژگی‌ها و کاربردها

هر کدام از استیبل‌کوین‌های تتر مزایا و معایب خاص خود را دارند. USDT به‌دلیل مقبولیت گسترده و حجم بالای معاملات، پرکاربردترین است. EURT و GBPT امکان تسویه‌حساب‌های ارزی غیر دلاری را فراهم می‌کنند. CNHT ارتباط تجاری مستقیم با اقتصاد چین را میسر می‌سازد. XAUT برای کسانی که تمایل به سرمایه‌گذاری در طلا دارند، گزینه مناسبی است. انتخاب میان این توکن‌ها به نیاز کاربران و بازار هدف آن‌ها بستگی دارد.

نحوه تبدیل انواع تتر به هم

تبدیل بین استیبل‌کوین‌های مختلف تتر به روش‌های گوناگون انجام می‌شود. در ادامه مهم‌ترین روش‌های تبدیل انواع تتر آمده است:

• در صرافی‌های خارجی
  صرافی‌های بزرگی مانند بایننس یا کوکوین جفت‌های معاملاتی بین انواع مختلف تتر را ارائه می‌کنند. کاربران می‌توانند به‌صورت مستقیم EURT، GBPT یا CNHT را به USDT تبدیل کنند.
• در صرافی‌های داخلی
  اگرچه تنوع جفت‌های معاملاتی در صرافی‌های ایرانی محدودتر است، برخی از صرافی‌ها امکان خرید یا فروش استیبل‌کوین‌های غیردلاری را به‌صورت غیرمستقیم از طریق USDT فراهم کرده‌اند.
• از طریق وب‌سایت Tether.to
  شرکت تتر در وب‌سایت رسمی خود امکان تبدیل مستقیم بین انواع استیبل‌کوین‌های خود را برای کاربران تأییدشده فراهم می‌کند. این روش بیشتر برای مبالغ بالا مناسب است.

کاربردهای تتر

تتر به‌دلیل قیمت ثابت و نقدشوندگی بالا، در موقعیت‌های مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد. کاربران از آن نه فقط برای معاملات سریع، بلکه به‌عنوان ابزاری برای مدیریت ریسک، ذخیره ارزش و حتی پرداخت‌های بین‌المللی استفاده می‌کنند. در ادامه مهم‌ترین کاربردهای تتر بررسی شده است.

محافظت در برابر نوسانات بازار

یکی از مهم‌ترین کاربردهای تتر، تبدیل دارایی‌های رمزارزی به USDT در زمان‌های پرنوسان بازار است. معامله‌گران با فروش رمزارزهای خود و تبدیل آن به تتر، ارزش دارایی‌شان را در برابر سقوط قیمت‌ها حفظ می‌کنند، بدون اینکه مجبور باشند از بازار ارز دیجیتال خارج شوند. این رویکرد به آن‌ها فرصت می‌دهد تا در شرایط بهتر دوباره وارد بازار شوند.

انتقال سریع و کم‌هزینه سرمایه

برخلاف نقل‌وانتقال‌های بانکی که گاهی چند روز زمان می‌برد و هزینه‌های بالایی دارد، انتقال تتر در اغلب شبکه‌های بلاک‌چین طی چند دقیقه انجام می‌شود و هزینه کمتری دارد. به‌ویژه روی شبکه‌هایی مثل ترون یا بایننس اسمارت چین، هزینه تراکنش بسیار ناچیز است. این ویژگی تتر را به ابزاری کاربردی برای ارسال پول به سراسر دنیا تبدیل کرده است.

معاملات روزانه در صرافی‌ها

تتر نقش پررنگی در معاملات روزانه صرافی‌های رمزارز ایفا می‌کند. بسیاری از کاربران ابتدا دارایی‌های خود را به USDT تبدیل می‌کنند و سپس با آن به خریدوفروش سایر رمزارزها می‌پردازند. این کار باعث می‌شود ارزش سرمایه آن‌ها در برابر نوسانات لحظه‌ای بازار حفظ شود و فرآیند معامله‌گری آسان‌تر شود.

استفاده در DeFi

در پروژه‌های دیفای، استیبل‌کوین‌ها نقش اساسی دارند و تتر به‌عنوان بزرگ‌ترین استیبل‌کوین بازار، سهم بزرگی از این فضا را به خود اختصاص داده است. کاربران می‌توانند USDT را در پروتکل‌های وام‌دهی، وام‌گیری، تأمین نقدینگی یا استیکینگ به‌کار ببرند و سود به‌دست آورند. مزیت اصلی استفاده از تتر در دیفای، ثبات ارزش آن و کاهش ریسک نوسان دارایی‌های دیجیتال است.

پرداخت حقوق و دستمزد بین‌المللی

تتر ابزاری کاربردی برای پرداخت حقوق فریلنسرها و نیروهای دورکار در سراسر جهان است. بسیاری از شرکت‌ها از تتر استفاده می‌کنند تا بدون محدودیت‌های بانکی یا تحریم‌ها، پرداخت‌های دلاری را سریع و ارزان انجام دهند. این موضوع برای فریلنسرهای کشورهای دارای محدودیت‌های مالی بسیار مهم است.

ذخیره ارزش در کشورهایی با بی‌ثباتی اقتصادی

در کشورهایی که تورم بالا یا بی‌ثباتی اقتصادی دارند، تتر به‌عنوان جایگزینی برای ارز ملی استفاده می‌شود. کاربران با تبدیل پول ملی به USDT، ارزش دارایی خود را در برابر کاهش ارزش پول محلی حفظ می‌کنند. نمونه‌های بارز این کاربرد را می‌توان در کشورهایی مانند ونزوئلا، ترکیه یا ایران مشاهده کرد.

خرید کالا و خدمات

برخی فروشگاه‌های آنلاین و ارائه‌دهندگان خدمات دیجیتال، پرداخت با تتر را می‌پذیرند. این موضوع به کاربران امکان می‌دهد بدون تبدیل دارایی‌های دیجیتال به پول فیات، مستقیماً از تتر برای خرید استفاده کنند. پذیرش تتر به‌عنوان روش پرداخت، هر سال در حال گسترش است.

وثیقه در معاملات اهرمی (مارجین)

تتر در بسیاری از پلتفرم‌های معاملاتی به‌عنوان وثیقه برای معاملات اهرمی استفاده می‌شود. معامله‌گران با سپرده‌گذاری USDT می‌توانند با اهرم‌های بالا معامله کنند، بدون اینکه نگران نوسان ارزش وثیقه باشند. این کاربرد باعث شده تتر ابزار مهمی در استراتژی‌های معاملاتی حرفه‌ای‌ها باشد.

دیگر موارد استفاده

تتر علاوه‌بر کاربردهای اصلی، در بخش‌های متنوع دیگری هم استفاده می‌شود. از جمله موارد کمتر شناخته‌شده می‌توان به مشارکت در پروژه‌های NFT، انتقال سرمایه‌های شرکت‌ها در مقیاس بزرگ، یا استفاده در استیبل‌کوین‌های ترکیبی اشاره کرد. هرچه بازار رمزارزها توسعه پیدا کند، کاربردهای جدیدتری نیز برای تتر به‌وجود می‌آید.

مقایسه تتر با سایر استیبل‌کوین‌ها

برای اینکه واقعا بفهمیم تتر چیست، بهتر است آن را با رقبایش مقایسه کنیم تا دقیقا بفهمیم فرق‌شان چیست و تتر را بهتر بشناسیم.

مقایسه تتر با USDC

USDC یکی از مهم‌ترین رقبای تتر است که توسط شرکت Circle و با همکاری Coinbase عرضه شده است. تفاوت اصلی USDC و تتر در شفافیت پشتوانه‌هاست. شرکت Circle گزارش‌های حسابرسی ماهانه منتشر می‌کند و ذخایر دلاری آن تحت نظارت دقیق‌تری قرار دارد. از نظر کاربرد، USDC و تتر هر دو به‌عنوان استیبل‌کوین دلاری در بازار استفاده می‌شوند و جفت‌های معاملاتی متعددی را تشکیل می‌دهند. بااین‌حال، USDT همچنان سهم بیشتری از بازار را در اختیار دارد و نقدشوندگی بالاتری دارد.

مقایسه تتر با DAI

DAI یک استیبل‌کوین غیرمتمرکز است که ارزش خود را از وثیقه‌گذاری ارزهای دیجیتال در پروتکل MakerDAO به دست می‌آورد. برخلاف تتر که توسط یک شرکت مدیریت می‌شود، DAI هیچ نهاد مرکزی ندارد و به‌صورت الگوریتمی قیمتش را به دلار آمریکا متصل نگه می‌دارد. این ویژگی DAI را نسبت به سانسور یا مسدودسازی تراکنش‌ها مقاوم‌تر می‌کند، اما در مقابل پیچیدگی بیشتری دارد و ممکن است در شرایط بازار پرنوسان، دچار ناپایداری‌های مقطعی شود.

مقایسه تتر با BUSD، TUSD و FRAX

علاوه بر USDC و DAI، استیبل‌کوین‌های دیگری نیز وجود دارند که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند:

• BUSD (Binance USD): توسط بایننس و با نظارت مستقیم نهادهای رگولاتوری آمریکا عرضه شد. با وجود اعتبار بالا، BUSD در سال ۲۰۲۴ به دلیل فشارهای نظارتی شروع به خروج تدریجی از بازار کرد.
• TUSD (TrueUSD): تمرکز زیادی روی شفافیت و حسابرسی مستقل دارد و در بازار به‌عنوان جایگزینی مطمئن برای USDT شناخته می‌شود، اما سهم بازار کمتری دارد.
• FRAX: نوعی استیبل‌کوین نیمه‌الگوریتمیک است که بخشی از پشتوانه آن دلاری است و بخش دیگر از سازوکارهای الگوریتمی برای حفظ پگ استفاده می‌کند. این مدل انعطاف بیشتری دارد، اما ریسک بیشتری هم متوجه آن است.

در مجموع، تتر همچنان از نظر حجم بازار و نقدشوندگی پیشتاز است، اما رقبایی مانند USDC و حتی استیبل‌کوین‌های جدیدتر مثل FRAX، به‌تدریج بخشی از سهم بازار را به خود اختصاص داده‌اند.

تفاوت قیمت تتر و دلار در ایران

در بازار ایران معمولاً قیمت تتر (USDT) بالاتر از دلار کاغذی است. این اختلاف قیمت یا «گپ قیمتی» دلایل متعددی دارد. نخست، تتر در بستر بازارهای جهانی معامله می‌شود و ممکن است در زمان‌هایی که بازار کریپتو پرنوسان است، تقاضا برای خرید تتر افزایش پیدا کند. این افزایش تقاضا باعث می‌شود قیمت تتر در ایران از نرخ دلار آزاد فاصله بگیرد. به‌ویژه در زمان‌های بحران اقتصادی یا اخبار سیاسی مهم، این اختلاف شدیدتر می‌شود.

نوسانات بازار رمز ارز

بازار رمز ارزها ذاتاً پرنوسان است. هر تغییر عمده در قیمت بیت‌کوین یا دیگر ارزهای دیجیتال می‌تواند باعث شود معامله‌گران دارایی‌های خود را به تتر تبدیل کنند تا ارزش سرمایه‌شان حفظ شود. چنین موج‌های خریدی، مخصوصاً در ایران که حجم معاملات بازار نسبتاً کوچک‌تر است، می‌تواند قیمت USDT را بالاتر از دلار نقدی ببرد.

نوسانات ریال

ریال ایران به دلایل مختلف اقتصادی و سیاسی، نوسانات شدیدی را تجربه می‌کند. هر بار که ارزش ریال کاهش می‌یابد، تقاضا برای دارایی‌های دلاری یا شبه‌دلاری مثل تتر افزایش پیدا می‌کند. این مسئله نیز به اختلاف قیمت تتر و دلار کاغذی دامن می‌زند.

کارمزدها و سیاست‌های صرافی‌ها

یکی دیگر از عوامل مهم در تفاوت قیمت تتر و دلار، کارمزدها و سیاست‌های قیمت‌گذاری صرافی‌ها است. برخی صرافی‌های ایرانی به دلیل هزینه‌های نقدینگی، ریسک نوسانات ارز و مسائل حقوقی، قیمت USDT را با حاشیه بالاتر عرضه می‌کنند. حتی سیاست‌های هر صرافی برای جبران ریسک‌های بازار می‌تواند باعث تفاوت در قیمت فروش تتر نسبت به دلار نقدی شود.

تأثیر بحران‌ها بر اختلاف قیمت

وقوع بحران‌های سیاسی یا اقتصادی (چه داخلی و چه بین‌المللی) می‌تواند به‌طور مستقیم بر اختلاف قیمت تتر و دلار در ایران اثر بگذارد. در شرایط نااطمینانی، بسیاری از افراد به سمت خرید تتر روی می‌آورند تا سرمایه خود را از کاهش ارزش ریال یا محدودیت‌های بانکی محفوظ نگه دارند. چنین رفتارهایی باعث می‌شود در لحظات حساس، شکاف قیمتی میان تتر و دلار کاغذی حتی به چند درصد برسد.

مثال‌های واقعی از اختلاف قیمت

به‌عنوان مثال، در مقاطع خاصی از سال ۱۴۰۳، قیمت دلار آزاد در بازار ایران حدود ۸۸,۵۰۰ تومان بود، در حالی که قیمت تتر در صرافی‌های آنلاین به ۸۹,۰۰۰ تومان یا حتی بالاتر می‌رسید. در مواقع بحران‌های ارزی یا شوک‌های سیاسی، این اختلاف ممکن است به بیش از هزار تومان هم برسد. هرچند در شرایط عادی، بازار به‌تدریج به تعادل برمی‌گردد و فاصله قیمتی کاهش می‌یابد.

مراحل گام‌به‌گام خرید تتر

خرید تتر در ایران کاملاً آنلاین انجام می‌شود. ابتدا در یک صرافی ارز دیجیتال ثبت‌نام و احراز هویت کنید. سپس مبلغ ریالی مورد نظر را با کارت بانکی به حساب صرافی واریز کنید و در نهایت تتر (USDT) بخرید. فرآیند ساده است و اغلب صرافی‌ها راهنمای تصویری هم دارند.

مقایسه صرافی‌های ایرانی

صرافی‌های ایرانی از نظر قیمت، سرعت تسویه، پشتیبانی و رابط کاربری متفاوت‌اند. برخی کارمزد کمتری می‌گیرند، اما سرعت پایین‌تری دارند. بهتر است قبل از خرید، چند صرافی را مقایسه کنید تا بهترین قیمت و خدمات را انتخاب کنید.

نکات امنیتی خرید و نگهداری

پس از خرید تتر، آن را به کیف پول شخصی خود منتقل کنید. نگهداری دارایی در کیف پول صرافی، ریسک هک یا مسدودشدن حساب را دارد. همچنین هنگام برداشت، دقت کنید شبکه درست (مثلاً TRC20 یا ERC20) را انتخاب کنید تا دارایی شما از دست نرود.

بهترین کیف پول‌های تتر

برای ذخیره‌سازی و مدیریت تتر، کاربران می‌توانند از انواع کیف پول‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری استفاده کنند که هرکدام مزایا و ویژگی‌های خاص خود را دارند. در ادامه، چند مورد از بهترین کیف پول‌های تتر را معرفی می‌کنیم تا انتخاب مناسبی بر اساس نیازهای امنیتی و کاربردی خود داشته باشید.

کیف پول‌های نرم‌افزاری

کیف پول‌های نرم‌افزاری برای نگهداری تتر، سریع، رایگان و ساده هستند. تراست والت (Trust Wallet) یکی از محبوب‌ترین‌هاست که از شبکه‌های مختلف مثل TRC20 و ERC20 پشتیبانی می‌کند. متامسک (MetaMask) هم مناسب کاربران حرفه‌ای است و قابلیت اتصال به مرورگر را دارد. اکسودوس (Exodus) با رابط کاربری ساده و امنیت بالا گزینه مناسبی است.

کیف پول‌های سخت‌افزاری

اگر سرمایه زیادی در تتر نگه می‌دارید، کیف پول سخت‌افزاری امن‌ترین انتخاب است. لجر (Ledger) و ترزور (Trezor) دو برند معروف هستند که کلید خصوصی را به‌صورت آفلاین ذخیره می‌کنند. این کیف پول‌ها نسبت به نرم‌افزاری‌ها امنیت بسیار بالاتری دارند، هرچند قیمت بالاتری هم دارند. در مقاله کیف پول لجر بهتر است یا کیف پول ترزور میتوانید مقایسه ای کامل را بخوانید.

نحوه بک‌آپ گیری

هنگام ساخت کیف پول، یک عبارت بازیابی (Seed Phrase) متشکل از ۱۲ یا ۲۴ کلمه به شما داده می‌شود. این عبارت را حتماً یادداشت کرده و در جایی امن نگه دارید. اگر گوشی یا کیف پول شما گم یا خراب شود، فقط با همین عبارت می‌توانید دارایی‌های خود را بازیابی کنید.

آیا تتر گزینه مناسبی برای سرمایه‌گذاری است؟

تتر به‌عنوان یک استیبل‌کوین، ابزار سرمایه‌گذاری به معنای سنتی نیست؛ چون قیمتش تقریباً همیشه ثابت و برابر یک دلار است. اما برای کاربران ایرانی، تتر راهی مطمئن برای حفظ ارزش دارایی در برابر تورم ریالی است. نقدشوندگی بالا، انتقال سریع و هزینه کم باعث شده تتر برای مدیریت سرمایه و حفظ ارزش پول، انتخابی مناسب باشد؛ هرچند سودی از نوسان قیمت نصیب سرمایه‌گذار نمی‌شود.

آینده تتر

تتر همچنان بزرگ‌ترین استیبل‌کوین بازار است، اما با چالش‌هایی مثل قوانین سخت‌گیرانه و رقابت شدید از سوی USDC و استیبل‌کوین‌های بانکی (CBDC) روبه‌رو است. اگر شفافیت ذخایر تتر بیشتر شود و بتواند با مقررات جدید هماهنگ شود، احتمال حفظ جایگاهش در بازار زیاد است. در غیر این صورت، بخشی از سهم بازارش را به رقبا واگذار خواهد کرد.

جمع‌بندی

تتر به‌عنوان محبوب‌ترین استیبل‌کوین، ابزاری کلیدی برای حفظ ارزش سرمایه، جابه‌جایی سریع پول و معاملات رمزارزی است. اگرچه چالش‌هایی مثل ابهام در پشتوانه و قوانین سخت‌گیرانه دارد، اما همچنان نقشی مهم در بازار ایفا می‌کند. انتخاب تتر بستگی به هدف شما دارد؛ اگر به‌دنبال ثبات ارزش و نقدشوندگی هستید، تتر گزینه خوبی است، اما نباید آن را با سرمایه‌گذاری‌های سودمحور اشتباه گرفت.

مقالات مرتبط:

آموزش ترید ارز دیجیتال از صفر تا صد رایگان چگونه وارد ارز دیجیتال شویم؟ از شروع تا کسب درآمد برای تازه‌کارها! مارکت کپ چیست؟ راهنمای کامل ارزش بازار ارزهای دیجیتال و کاربرد آن کریپتو چیست؟ معرفی جامع بازار کریپتوکارنسی بیت کوین چیست؟ آشنایی با بیتکوین به زبان ساده تحلیل تکنیکال چیست؟ آشنایی با انواع تحلیل تکنیکال و بررسی تمام ابزارها آموزش تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال از 0 تا 100 آموزش تریدینگ ویو (TradingView) برای معامله‌گران ارز دیجیتال